به گزارش ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست « از کتاب تا پرده نقره‌ای» با بررسی فیلم «آپاراتچی» عصر چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت با حضور مسعود ملکی، مجری طرح فیلم آپاراتچی؛ حسین تراب‌نژاد، فیلم‌نامه‌نویس و قربانعلی طاهر‌فر، کارگردان فیلم در سرای «کوشک» نمایشگاه کتاب برگزار شد.
قربانعلی طاهر‌فر، کارگردان فیلم آپاراتچی درباره ساخت فیلم اقتباسی خود به عنوان اولین اثر سینمایی‌اش گفت: من تجربه ساخت سریال و تله‌فیلم را داشتم و بزرگ‌ترین اتفاق زندگی من مواجهه با این فیلم‌نامه در چنین مختصاتی بود. دکتر روح‌الله رشیدی کتاب آپاراتچی را بر مبنای زندگی جلیل طائفی، یک قهرمان مردمی اهل تبریز، نوشته بود که هنوز در قید حیات است.
او درباره کمک‌های جلیل طائفی در ساخت این فیلم عنوان کرد: من از ایشان کمک گرفتم که در راه خود و ساخت فیلم در دهه ۶۰ ثابت قدم بود. او در تقابل با تحجر غیردینی و همچنین روشنفکری خودش یک بنیاد سینمایی تک نفره است و فیلم خود را به تنهایی به مرحله اکران می‌رساند. درآمدهای فیلم را هم صرف جبهه و جنگ می‌کند.
کارگردان فیلم آپاراتچی همچنین بیان کرد: مجری طرح حمایت ویژه‌ای در ساخت فیلم داشت. کار اقتباسی مبتنی بر ۲ رکن منبع خوب و نویسنده خوب است و آقای تراب‌نژاد این فیلم‌نامه را قریب به ۱۰ بار بازنویسی کرد. در چنین شرایطی مشتاقم مجدد فیلم اقتباسی بسازم، هر چند این ژانر هنوز جایگاه خود را در سینمای ایران باز نکرده است.
داستان یک قهرمان مردمی سوژه فیلم شد
حسین تراب‌نژاد، فیلم‌نامه‌نویس فیلم آپاراتچی در توضیح روند تبدیل کتاب به فیلم، بیان کرد: حدود ۲۰ کتاب را از منظر قابلیت اقتباسی بودن به فیلم سینمایی بررسی کردم. کتاب آپاراتچی اولین اثری بود که در بین آن کتاب‌ها انتخاب کردم. از این کتاب با چند بار خواندن کتاب تصاویر سینمایی را استخراج کردم و روایت پیوستگی تصاویر را آماده کردم. فضای شهر تبریز و روابط اجتماعی دهه ۶۰ را با کمک دوستانم بازسازی کردم.
او ادامه داد: تخیل من به داستان کتاب آمیخته شد و این داستان ظرفیت ایجاد درام مرکزی ما را داشت و موقعیت جالبی بود که فیلم‌ساز برای ساخت فیلم خودش درگیر ماجراهایی می‌شود.
فیلم‌نامه‌نویس فیلم آپاراتچی درباره وفاداری به قصه کتاب آپاراتچی و تصویرهای این اثر، گفت: هر کتابی حتما قابلیت اقتباس ندارد. من سعی می‌کنم در مرحله اول برای اقتباس از یک اثر مکتوب، یک شخصیت در داستان کشف کنم که انگیزه حرکت در داستان را ایجاد کند.
تراب‌نژاد افزود: اگر کتاب، تصویر سینمایی به فیلم‌نامه‌نویس ندهد، اما انگیزه کافی برای خلق فیلم‌نامه را بدهد، انجام کار ممکن است. ما در آپاراتچی بیشتر کار مهندسی در متن را داشتیم که تصاویر سینمایی را به هم پیوند دهیم و زمان فیلم‌نامه بالا بود و بارها از آن کاستیم و نتیجه کارمان منسجم‌تر شد. مجبور شدیم کودکی شخصیت داستان را حذف کنیم تا توالی داستان به هم نخورد.
او اقتباس را اتفاق بسیار خوبی در سینما خواند و افزود: مهم است در روایت فیلم تحریف تاثیرگذاری داشته باشیم، به ویژه در زندگی شهدا. این یک اصل مهم است و شاید بتوان در برخی از سوژه‌ها بنا به ضرورت درام، تحریف اثرگذاری گنجاند.
تاریخ مردمی مورد توجه نبوده و بکر است
مسعود ملکی، مجری طرح فیلم آپاراتچی نیز عنوان کرد: در تاریخ معاصر ایران به تاریخ فرهنگی و مردمی توجه نشده است. افراد گمنامی در تحقیق‌های گروه رهیار شناسایی شدند و آپاراتچی از این دست است. ایده تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی انقلاب نطفه آپاراتچی را ایجاد کرد. این مهم را در دل یک پروژه بزرگ دنبال کردیم.
او در ادامه گفت: ناشران حق انتشار خود را می فروشند و حق بالایی را دریافت نمی‌کنند. تصور می‌کنم کارگردانان تالیف را در ساحت شغلی خود به کارهای اقتباسی ترجیح می‌دهند. این عاملی برای کم بودن آثار سینمایی اقتباسی در ایران است.
مجری طرح فیلم آپاراتچی در مورد افزودن بخش سینمایی به مجموعه کتاب راهیار، بیان کرد: ما چندان سینمایی نیستیم و محتوا و مضمون جوش و خروش سینمایی را ایجاد کرده است. ایده تاریخ مردمی انقلاب نو است و به خوبی هم جواب می‌دهد.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.